Boxtel: de beiaard van de Sint-Petrustoren

carillon-av.jpg

Tommy van Doorn bespeelt dit instrument wekelijks tijdens de weekmarkt op vrijdag van 11 tot 12 uur. Op vrijdagochtend is de Sint-Petrusbasiliek opengesteld voor bezoek; de beiaardbespeling is vaak via de beeld- en geluidsinstallatie in de basiliek te volgen.

Geschiedenis

De vijftiende-eeuwse toren van de Sint-Petrusbasiliek is, met zijn 71,6 meter hoogte, een markant en indrukwekkend herkenningspunt in de regio. De toren is vermoedelijk rond 1469 gereed gekomen; in de archieven wordt gemeld dat in dat jaar een nieuwe luidklok is aangeschaft. Achter de galmgaten van de toren hangt een beiaard van 48 klokken. Dit instrument werd gegoten op basis van drie luidklokken van Van Bergen (Heiligerlee) uit 1948. Petit & Fritsen (Aarle-Rixtel) voegde in 1966 een vierde luidklok toe, waarna deze gieter het in 1968 met de toevoeging van 44 klokken tot een vieroctaafs concertbeiaard uitbouwde. Op 11 augustus 1968 werd het officieel overgedragen aan het kerkbestuur.

De beiaard heeft een totaal klokgewicht van 9080 kilogram. De zwaarste klok weegt 2150 kilogram, het kleinste klokje 9,8 kilogram. De klavieromvang is A (klinkend c) – c – d – e – chromatisch – c4. Het instrument transponeert een kleine terts omhoog.

Tijdens de restauratie van de kerktoren werd de beiaard in 1982 door klokkengieter Eijsbouts (Asten) een verdieping hoger gehangen. De bovenste galmgaten werden hierbij weer geopend, zodat de klank verder kon dragen. In 2016-2017 werd de beiaard onder advies van Arie Abbenes uitvoerig gerestaureerd door de firma Daelmans (Lierop), met medewerking van een groep enthousiaste vrijwilligers. Een belangrijke rol was daarbij weggelegd voor scholieren van het Baanderherencollege in Boxtel. Op 10 juni 2017 werd het instrument tijdens een feestelijk en drukbezocht evenement weer in gebruik genomen.

In 2018 werd de Stichting Kerkconcerten Boxtel aangezocht om de bespelingen van dit instrument, dat in het bezit is van de Heilig Hartparochie in Boxtel, verder te coördineren. Met behulp van subsidie van de gemeente Boxtel wordt de beiaard weer wekelijks bespeeld en zijn er in de zomer een aantal concerten te beluisteren. De uitstekende akoestiek van de Sint-Petrustoren en de zeer fraaie klokken van Petit & Fritsen, met de sonore basis van Van Bergen in de laagte, maken deze beiaard tot een waardig concertinstrument.